100 haalbare oplossingen voor het klimaatprobleem

Volgens onderzoeker Chad Frischmann is het echt mogelijk: de drawdown bereiken, hét moment waarop CO2-concentraties weer gaan dalen. Eind januari was Chad bij a.s.r. om onder andere het senior management en collega’s die vanuit hun functie veel met duurzaamheid doen te inspireren. De link met a.s.r. als financiële dienstverlener? Denk aan schade door extremere weersomstandigheden of een waardedaling van een portefeuille met organisaties afhankelijk van fossiele brandstoffen.

Chad Frischman:

'80 van die 100 oplossingen zijn zo beschikbaar'

Door Astrid Melger en Huub Sweerts

Als we inderdaad met zijn allen de klimaatverandering – of klimaatdisruptie, zoals Chad het noemt – een halt toe willen roepen, moeten we keuzes maken. Maar ja, waar kies je voor? Is het beter om in windmolens te investeren of in elektrische voertuigen? Chad heeft als vice-president en hoofdonderzoeker van het Drawdown-project met een mondiaal team van wetenschappers een concreet plan op tafel gelegd om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Met 100 wetenschappelijk geteste oplossingen die zijn doorgerekend op kosten, opbrengsten en klimaateffect laat hij zien hoe het proces van opwarming omgedraaid kan worden. ‘En het verrassende is dat 80 van die 100 oplossingen zo beschikbaar zijn. En die 80 maatregelen kunnen samen al de drawdown realiseren.’

Europese toer

De Amerikaanse onderzoeker toert deze weken door Europa. Een paar dagen voor zijn bezoek aan a.s.r. sprak hij in Parijs met de Franse regering, de dag ervoor was hij in Brussel en zat hij om de tafel met leden van de Europese

Commissie. Daags na de a.s.r.-presentatie overhandigde hij het boek Drawdown aan Tweede Kamerleden en het kabinet. Waar Chad vooral vanaf wil is de associatie van klimaat met ellende. De oplossingen uit Drawdown zijn volgens hem oplossingen die we sowieso willen, ongeacht het klimaat. ‘Omdat ze allemaal extra voordelen hebben voor het algemeen welzijn. Dit is de toekomst die wij willen, met schone energie, een betere gezondheid, gendergelijkheid, economische verbetering, betere grond, schoner water, biodiversiteit, en ga zo maar door.’

There is no silver bullet

Het advies van de onderzoeker aan a.s.r. is om als investeerder niet op zoek te gaan naar dat ene juiste project.‘Er zijn veel oplossingen voorhanden. Wees moedig genoeg om het gezond verstand van langetermijninvesteringen in te

zien. Het voornaamste dat a.s.r. moet doen, is begrijpen dat er niet maar één ding is dat je kan of zou moeten doen.’

Hoe nu verder?

Het a.s.r.-publiek begreep de noodzaak van de oplossingen. Veel van de vragen hadden dan ook betrekking op het hoe. Dat is ook voor project Drawdown nog ‘work in progress’. Het verzamelen van alle beschikbare data was stap één. De 2.0 versie van Drawdown, in de vorm van een open source kennisplatform zal meer over het hoe gaan.

Dick van den Oever, directeur Landelijk Vastgoed:

‘Dat landbouw een bijdrage kan leveren aan de CO2-oplossing is bekend. De koolstofboer is inmiddels een begrip. Dat 12 van de top 20 maatregelen gerelateerd zijn aan voedsel en landmanagement, dat is voor mij een eyeopener. Het goede nieuws is dat wij de hand al aan de ploeg hebben geslagen: door het verouderen van onze bossen en het promoten van duurzaam bodembeheer voor onder andere het vastleggen van organische stof. Daarnaast leveren we een kennisbijdrage aan de veenweide-discussie om oxidatie te verminderen of natuur inclusief boeren mogelijk te maken met een van onze erfpachtoplossingen. Als nummer drie investment manager wereldwijd in landbouwgrond kunnen we daar een inspirerende rol inspelen. Daar heeft Chad mij tijdens zijn presentatie wel van overtuigd.’

Jos Baeten, ceo:

‘De presentatie van Chad was buitengewoon inspirerend, vooral omdat hij laat zien dat we teveel denken vanuit het probleem en mensen via “bangmakerij” in beweging proberen te krijgen. De inspiratie voor mij zit vooral in

zijn benadering vanuit oplossingen. Daardoor komen mensen veel sneller positief in beweging.’

Annechien ten Brink, manager MVO

‘Het geeft veel meer energie om over oplossingen te praten dan over alle doemscenario’s. En a.s.r. kan op veel verschillende fronten hieraan bijdragen, dat maakt ons werk zo zinvol en interessant! Dat geldt niet alleen voor onze beleggingen, maar bijvoorbeeld ook voor Zorg, Hypotheken, Schade en onze vastgoedtak.’

Opvallende winstpakkers

Zonnepanelen

Kolen en gas worden langzaamaan op steeds meer plekken in de wereld vervangen door zonne-energie. En het vervangt kerosinelampen en dieselgeneratoren op plekken waar mensen geen toegang hebben tot het elektriciteitsnet, wat geldt voor meer dan een miljard mensen. Als het aantal zonnedaken tot 2050 groeit van de huidige 0,4% naar 7 % voorkomt dat een CO2-uitstoot van 24,6 gigaton per jaar.


Koelkasten en airco’s

‘Hier valt grote winst te behalen. Koelkasten en airco’s maken gebruik van fluorkoolwaterstoffen, die enorm veel impact hebben op de opwarming van de aarde.’ De meeste schade wordt veroorzaakt als de apparaten worden afgedankt. Volgens Chad kan er door het gebruik van alternatieve koelmiddelen – die voorhanden zijn – en het zorgvuldig ontmantelen van de apparaten uiteindelijk maar liefst 90 gigaton CO2-reductie plaatsvinden.

Zeewier als voedsel voor koeien

Van het oude Griekenland tot in IJsland wordt zeewier al duizenden jaren als veevoer gebruikt. Onderzoekers hebben aangetoond dat de koeien hun voedsel efficiënter verteren en maar liefst 12% minder methaan produceren bij hun voedselvertering. Bijkomend voordeel: zeewier absorbeert het CO2 dat de oceanen verzuurt en geeft er zuurstof voor terug!


Eet planten!

Overstappen op een plantrijk dieet is volgens Chad een oplossing waarmee ontzettend veel uitstoot kan worden bespaard. Aan het westerse dieet, waarin vlees en bewerkte producten centraal staan, hangt volgens Chad een fors klimaatprijskaartje. Uit onderzoek blijkt dat wanneer de hele wereldbevolking tussen nu en 2050 zou overstappen op een dieet van planten, dit 66 gigaton CO2-uitstoot zou schelen. En dit is ook beter voor onze gezondheid! We consumeren in westerse landen 36% meer proteïne dan nodig.

Verspil geen voedsel

In ontwikkelingslanden is voedselverspilling vooral een kwestie van opslag en transport. In de westerse wereld vindt de verspilling vooral plaats aan het eind van de keten. Winkels willen geen ‘nee verkopen’ dus hebben een te ruime voorraad. Consumenten kopen meer dan ze nodig hebben en willen geen groente en fruit met een afwijking. Gevolg: methaangas door wegrottend voedsel.


Windenergie

Omdat de kosten voor windenergie zullen blijven dalen, wordt dit volgens Chad de goedkoopste manier om opwekkingscapaciteit te realiseren, misschien al binnen tien jaar. Een toename van het aandeel van windenergie op land van 3 à 4% nu naar 21,6% van het wereldwijde elektriciteitsgebruik in 2050, betekent een CO2-reductie van bijna 85 gigaton. Als de energie van windparken op zee wordt verhoogd van de huidige 0,1% naar 4% scheelt dat 15 gigaton CO2.