Dieder de Buijzer fietste de 375 kilometer ‘kustlijn’ in de Climate Classic
Door Hans Vos
Prachtige dijken, mooie bruggen, stadsgezichten en uitgestrekt platteland. In ruim 11 uur fietste Dieder de Buijzer op 14 juni de langste route van 375 kilometer van de Climate Classic om aandacht te vragen voor klimaatverandering. Vanaf de start om 6.00 uur in Breda tot de finish in Groningen reed Dieder gemiddeld bijna 33 kilometer per uur. ‘Je moet de route in je hoofd opdelen in trajecten. Anders is de finish wel heel ver weg.’
Om er een beetje in te komen waren Dieder de Buijzer, beleidsadviseur Zorg, en zijn vriend op zondag al zo’n 110 kilometer vanuit Amersfoort naar Breda gefietst om in de sfeer te komen van de Climate Classic georganiseerd door Cycling 4 Climate. ‘Je komt dan in een hotel waar je allemaal gelijkgestemden ontmoet, zowel in sportief opzicht als in dat hogere doel waar we met de tocht aandacht voor vragen. Supergezellig met z’n allen aan de pasta en nog even voetbal kijken. Dan wordt het toch een kort nachtje als je om 5 uur moet opstaan.’
Bij toeval kwam Dieder vorig jaar in contact met het initiatief van Cycling 4 Climate omdat hij uitgenodigd werd door een vriend om mee te fietsen in een marathon. ‘Via zijn werk was hij in contact gekomen met de organisatie en de tocht waar toen slechts 30 man aan deelnamen. Dan raak je ook in gesprek over klimaatverandering en wat voor gevolgen dat heeft voor de zeespiegel. Natuurlijk let ik in mijn functie ook wel op duurzaamheid maar het staat ver af van de klimaatproblematiek. We kijken bijvoorbeeld wel of we medicijnen kunnen hergebruiken of verbandmiddelen een tweede leven kunnen geven. Maar voorop stond de sportieve uitdaging.’ De tocht van in totaal zo’n 375 kilometer, waar ditmaal 700 man aan meededen, was zelfs voor een goed getrainde wielrenner als Dieder een behoorlijke opgave. ‘We hebben ons goed voorbereid maar zoveel kilometer op een dag doe je zelden of nooit. Bij de start werd er al wat druk opgezet door de organisatie.
We waren de laatste ploeg die ’s morgens vertrok uit Breda en kregen de mededeling mee dat we er hard aan moesten trekken om op tijd in Groningen te zijn.’
Het eerste traject voerde van Breda naar Den Bosch naar Utrecht. ‘We hebben in het begin een groepje gevormd waarmee we een groot deel van de dag samen hebben gefietst. Gelukkig hadden we wind mee, dat scheelt. In Utrecht was ook een verzorgingspost. En dat was wel nodig ook want de temperatuur liep al snel op tot boven de 25 graden.’
Vervolgens is het zaak om de moed erin te houden op het lange traject via Harderwijk naar Groningen. ‘Omdat ik vaak lange afstanden fiets, weet ik wat de zware momenten zijn. Dus soms even een tandje terugnemen of achter een groepje hangen. Cafeïne is bijvoorbeeld goed om scherp te blijven en je moet doelen stellen. Niet te ver vooruit kijken. We hebben zelfs de laatste 30 kilometer nog een sprint getrokken om na 11 uur en 16 minuten de finish te halen.’ Ondanks de zware fysieke inspanning heeft Dieder genoten van de omgeving. ‘Je ziet hoe gevarieerd Nederland is. Weiden, bossen, bruggen, steden, mooie polders. Ik zag bijvoorbeeld een zonnepanelenpark in het water en de dijken langs de Lek en IJssel zijn schitterend. En dan is het bizar dat, als we er met z’n allen niks aan doen, het hele deel Nederland dat ik links van me zag, onder water komt te staan. Dat moeten we niet willen.’ •
Dit doet a.s.r. aan het klimaat
Martin Kruizenga, productspecialist Schade
‘We zijn de eerste verzekeraar die overstromingen dekt’
Mocht er in de buurt een dijk doorbreken, of een sluisdeur scheuren of door een andere oorzaak water het huis binnenlopen, is dat in principe gedekt door a.s.r. ‘Natuurlijk geldt dat niet voor primaire dijken met megaoverstromingen, want dan wordt het de taak van de overheid’, legt Martin Kruizenga, productspecialist a.s.r. schade uit. ‘Maar we zijn als schadeverzekeraar zeker met het klimaat bezig en belangrijk daarbij is de klant bewustwording bij te brengen.'
10 jaar geleden werd bij inspectie van bijvoorbeeld een dak van het pand nauwelijks gelet op de gevolgen van wateroverlast. Martin: ‘Nu is dat wel anders. Er wordt beter gekeken naar waar het water terecht komt en vervolgens naartoe stroomt. Het zogenaamde afschot moet naar een gebied leiden waar water veilig opgeborgen kan worden. Dat geldt niet alleen voor het dak maar ook voor hele industrieterreinen. Bij de aanleg daarvan is soms veel te weinig rekening gehouden met afschot van het water waardoor heel wat bedrijfspanden na een hoosbui schade oplopen.’
Dat het klimaat verandert onderschrijft Martin. ’Kijk maar naar de polen. Maar of het nu is dat er juist de laatste tijd meer stormen zijn, weet ik niet. We hebben duidelijk niet zo’n goed geheugen. In de jaren zeventig hadden we behoorlijke stormen en in 1990 zelfs 2 maanden lang storm in heel Europa. Neemt niet weg dat de verwachting is dat de wateroverlast gaat toenemen, dat staat ook voor ons als verzekeraar als een paal boven water.’
Martin heeft in de 40 jaar dat hij werkt in de verzekeringen naast zijn werk ook echte interesse in klimaatzaken. ‘Toen de Bosatlas van het klimaat uitkwam, was ik een van de eersten die hem in huis heeft gehaald. Later heb ik in dat kader ook in mijn werk plaatsgenomen in adviescommissies van het Verbond en meegeschreven aan beleidsnota’s over het klimaat. Ik durf wel te zeggen dat de overstromingsdekking die we nu hebben voor een deel bij mij vandaan komt.’
a.s.r. is daarmee de eerste die de dekking heeft toegepast op de hele particuliere en zakelijke brandportefeuille. ‘Er zijn wel kleine verzekeraars geweest die voor nichemarkten overstroming hebben gedekt. Ik heb signalen dat concurrenten ons binnenkort gaan volgen. Maar we staan niet stil en willen ook een deel van overstroming bij primaire dijken verzekerbaar maken. Daarvoor is overleg met het Verbond en met de overheid. Zulke trajecten kunnen redelijk lang duren, maar we geloven er in. Het is uiteindelijk een win-winsituatie voor klanten, overheid en verzekeraars, want we zien bij meer onderwerpen dat de overheid moeite heeft met het uitvoeren van schadeprotocollen.’
Voorlopig richt Martin zich op bestaande risico’s en schades. ‘Bij Schade particulier is bijvoorbeeld duurzaam herstel al heel gebruikelijk en bij zakelijk kijken we dus steeds meer naar de impact van het klimaat. Daarbij geven we ook adviezen waardoor klanten zich bewust worden van de risico’s. Bijvoorbeeld door aan te geven dat de dakconstructie niet geschikt is voor zonnepanelen of nog een sprinklerinstallatie. Als er dan een zware bui komt kan dat net te veel zijn. Dat is ook een beetje onze zorgplicht.’ •
Rick Sturkenboom, assetmanager a.s.r. real estate
‘Meer dan alleen een groen dak voor een beter klimaat’
Het is een mooi beeld, het groene veld op het dak van een kantoor aan de Daalsesingel in Utrecht. Rick Sturkenboom, assetmanager bij het kantorenfonds van a.s.r. real estate, hoopt in januari de nieuwe huurders te verwelkomen. Na het renoveren van de buitenkant is nu de inrichting aan de beurt. ‘Niet alleen met het groene dak, ook met de speciale ramen, zonnepanelen en onder meer de ledverlichting werken we aan duurzaamheid. Dat doen we bij elk pand in de portefeuille en elke aankoop.’
Het zijn vooral de laatste loodjes van de inrichting voordat a.s.r. begin volgend jaar aan de Daalsesingel 71 de nieuwe huurders kan verwelkomen na het vertrek van ABN AMRO. ‘Toen die in 2017 aangaven dat ze daar wilden verhuizen zijn de eerste gesprekken over aanpassing en verduurzaming gevoerd’, legt Rick uit. ‘En hebben we een plan gemaakt voor renovatie van het pand van zo’n 8300 vierkante meter.’
In dat ontwerp was onder meer de aanleg van een mos-sedumdak meegenomen. ‘Die kun je niet zo maar over de bestaande bedekking heen leggen. Er komt nogal wat extra gewicht bij en je moet die bedekking zelf goed onderzoeken of die de komende jaren geen slijtage zal vertonen, want de bedoeling van zo’n dak is om regenwater vast te houden waardoor het niet meteen wegstroomt naar het riool. Daarbij komt ook dat zo’n dak hittestress voorkomt. Want de stenen gebouwen nemen veel warmte op en geven dat langzaam vrij. Hoe meer groen, hoe koeler.’
Samen met de extra geïsoleerde gevel, zonnepanelen en onder meer de ledverlichting zet Rick met het pand in op een duurzame certificering. ‘De zogenaamde BREEAM-methode voor een duurzaam gebouwde omgeving. Wij gaan voor de kwalificatie Excellent.’
Het voormalige pand van ABN AMRO is onderdeel van een totaal duurzame aanpak voor bestaande maar ook nieuwe objecten. ‘Denk maar eens aan Wonderwoods in Utrecht dat op dit moment gebouwd wordt. Daar gaan woningen en kantoren samen op in een vertical forest. Eigenlijk een rechtopstaand bos. En onlangs hebben we het project Tree House in Rotterdam kunnen aanschaffen met onze woonzus, zoals we de woningentak van Real Estate onderling noemen. Naast dat wij naar het object zelf kijken om te verduurzamen kijken we ook naar de directe omgeving. Daar zijn de Moreelse tuinen een voorbeeld van. Hier wordt samen met de gemeente en overige eigenaren in de omgeving aan een grootschalige vergroening in het gebied gewerkt. Met dit alles laten we zien dat het klimaat ook voor a.s.r. real estate uitermate belangrijk is.’ •
Joost Notenboom, adviseur duurzaamheid a.s.r. vermogensbeheer
‘Veel pionierende bedrijven werken aan klimaatoplossingen’
Het klimaat is een behoorlijk bestanddeel van de werkzaamheden van Joost Notenboom. Als adviseur duurzaamheid bij a.s.r. vermogensbeheer kijkt hij niet alleen naar duurzame pioniers maar ook naar bedrijven die daarop nog een hoop werk te verzetten hebben, en geeft hij samen met andere vermogensbeheerders overheden een zetje in de goede richting. ‘Mooi toch dat zo’n bedrijfje als Black Bear Carbon iets verzint waardoor ze vanuit een oude autoband iets waardevols voor het klimaat kunnen maken.’
Als adviseur duurzaamheid vermogensbeheer heeft Joost Notenboom de taak om, zoals hij zelf zegt, invulling te geven aan de duurzame lat waarlangs beleggingen worden gelegd. ‘Dat doe ik op thema’s als biodiversiteit, klimaat, mensenrechten en dergelijke. Hoe integreren we dat in de selectie van aandelen, staatsleningen en ook in onze private leningen? Je hebt portefeuillemanagers die al met onze restricties werken maar daarnaast proberen we hen te helpen om in bepaalde sectoren de best presterende bedrijven te zoeken. Neem de staalindustrie. Daar investeren we wel in, maar die hebben een behoorlijke uitstoot. Dus zoek je naar het beste jongetje van de klas.’
Het is volgens Joost voor een goed begrip noodzakelijk een scheiding te maken tussen klimaatrisico en klimaatoplossingen. ’Klimaatrisico sluiten we zo veel mogelijk uit. Neem Shell, die heeft een klimaatrisico. Bij klimaatoplossingen horen onder meer windparken en (nu nog) kleine ondernemingen die bezig zijn met nieuwe technologieën. Daarin investeren we dan niet rechtstreeks maar via fondsen zoals Rubio, zo’n durfinvesteerder. Kunnen we ook niet te veel doen want we mogen natuurlijk maar beperkt risico nemen met het geld van de premies van onze polishouders.’
Een mooi voorbeeld van zo’n start-up met nieuwe technologieën is Black Bear Carbon uit Eindhoven. ‘Dat zwarte pigment om autobanden te kleuren is een smerig proces. Dat gaat via het verbranden van olie, dus allesbehalve milieuvriendelijk. Black Bear heeft daar iets op gevonden om dat proces milieuvriendelijk te maken. Dat pigment gebruiken ze bovendien niet alleen voor banden maar ook voor andere producten. Dat is dus een mooie nieuwe technologie wat ertoe leidt dat er minder olie verbrand hoeft te worden. Dus minder uitstoot.’
Durfinvesteringen is maar een klein deel van de investeringen van a.s.r. vermogensbeheer. ‘De grote bups is staatsleningen, obligaties en aandelen in grote bedrijven. ‘In kolen doen we al bijna niets meer maar we gaan ook goed kijken naar olie en gas. Van bedrijven die in onze ogen geen lang leven zijn beschoren, nemen we afscheid en met andere gaan we in gesprek. Engagement noemen we dat. Om de transitie naar een duurzame bedrijfsvoering te begeleiden. Ook werken we samen met andere investeerders en zelfs internationale platformen waarmee we overheden aanspreken. Die samenwerking is mooi en je bereikt op die manier meer. Het heeft meer impact als je zegt: Wij representeren samen zo veel miljard dan als je belt met: Hallo, ik ben Joost Notenboom van a.s.r.’ •
Rentmeester Ryan Nijzink
‘Boeren worden gezien als een probleem, maar zijn wellicht zelfs de oplossing...’
Het zijn de boeren die in Nederland deels de schuld krijgen van de CO2-uitstoot en daarmee de klimaatimpact. Rentmeester Ryan Nijzink van a.s.r. landelijk vastgoed ziet in boeren op lange termijn meer de oplossing dan het probleem. Zeker nu steeds meer grondpachters van a.s.r. kiezen voor een duurzamer grondgebruik. ‘Met de juiste maatregelen kunnen boeren bijvoorbeeld koolstof vastleggen in de landbouwbodem.’
Als 1 van de 7 rentmeesters die a.s.r. in dienst heeft, is Ryan verantwoordelijk voor het gebied Drenthe en Overijssel. In totaal gaat het om 7800 hectare bos en verpachte landbouwgrond. Ryan beheert 625 contracten en heeft hierbij veel te maken met akkerbouwers en melkveehouders die de grond pachten.
Een van de melkveehouders is Tom ten Kate uit Koekange die een opmerkelijke switch heeft gemaakt in zijn bedrijfsvoering. Ryan: ‘Hij heeft wel een regulier melkveebedrijf maar levert sinds kort aan de zuivelfabriek A-ware in Heerenveen die uitsluitend werkt voor het natuurlabel van Albert Heijn. Om daarvoor in aanmerking te komen moet je als boer wel aan een aantal criteria voldoen. Het vastleggen van koolstof in de bodem is er daar één van.’ Consequentie daarvan is dat je als boer niet meer je grasland mag omploegen. ‘Heb je gras staan, dan blijft dat zo. De koolstof die door het gras wordt vastgelegd, blijft hierdoor behouden in de bodem. Dit is een heel effectieve maatregel. Andere voorwaarden zijn dat de koeien naar buiten moeten en er natuur geïntegreerd wordt in het bedrijf.’
Ryan kon vanuit zijn functie als rentmeester ervoor zorgen dat de ambitie van Tom gerealiseerd kon worden. ’Door het toepassen van de criteria van A-ware wordt grond minder intensief gebruikt. Hierdoor kwam Tom in de knel met de voedselbehoefte van zijn koeien. We hebben hem 16,5 hectare meer grond kunnen verpachten waardoor hij zijn bedrijfsplan rond kreeg. Hij hoeft nu geen extra krachtvoer aan te voeren en mest af te voeren waardoor je ook positief bijdraagt aan kringlooplandbouw en minder CO2-uitstoot. En weet je wat nu zo mooi is? A-ware betaalt aan de boer 5 cent per liter meer dan de basisprijs voor melk.’
Het is niet zo dat pachters gedwongen worden om te verduurzamen. Het is wel onderwerp in elk gesprek met Ryan. ‘Wij kunnen boeren helpen bij die verduurzamingsslag en in sommige gevallen de overstap naar volledig biologisch. Duurzaam grondgebruik is niet alleen beter voor het milieu maar ook voor de portemonnee van de boer. Koolstof wordt bijvoorbeeld vastgelegd via organische stof in de bodem. Deze organische stof verbetert de waterhuishouding, de structuur van de grond en het bodemleven. De bodem wordt er dus gezonder door en ook weerbaarder tegen klimaatextremen. Zeker met de droogte van de laatste jaren is dat een extra voordeel.’
Sinds vorig jaar is de verpachte landbouwgrond ondergebracht in het a.s.r. Dutch Farmland Fund. ‘De kopgroep van pachters in het fonds is al actief aan de slag met verduurzaming van de landbouw. We gaan proberen het peloton ook zo ver te krijgen.’ •