Het ontstaan van De Amersfoortse
Door Sigrid Vegter
Rond 1890 werd ontdekt dat door een steriele omgeving de kans op een succesvolle operatie toenam. Dit leidde ertoe dat er overal nieuwe ziekenhuizen ontstonden. Deze waren echter niet evenredig over de zuilen verdeeld. Er waren veel meer katholieke ziekenhuizen dan protestantse. Dit kwam deels omdat ze voortbouwden op de katholieke gasthuizen en de katholieke gasthuisregenten veel doortastender op de nieuwe situatie reageerden dan de protestantse.
Wie de kosten voor ziekenhuiszorg niet kon betalen, klopte aan bij de gemeente om hulp. Gemeentes sloten daarom contracten af met de goedkoopste aanbieders en dat waren vaak de katholieke ziekenhuizen. Ook gereformeerden, liberalen en socialisten moesten zich in een katholiek ziekenhuis laten behandelen. Soms gingen patiënten als protestant naar binnen en kwamen er als gedoopt katholiek weer uit. Wie het zich kon veroorloven, probeerde de vernederende gang naar de gemeentelijke armenzorg te voorkomen door zich te verzekeren. In 1938 werd de ‘Stichting Protestantsch Christelijke Ziekenhuisvereniging’ in Amersfoort opgericht met als doel het sluiten van verzekeringen tegen ziekenhuis- en operatiekosten en het bevorderen van de bouw van protestantse ziekenhuizen. De stichting had geen winstoogmerk. Later werd de naam ‘Landelijke Stichting voor Protestantse Ziekenhuisverpleging’ (PZV)
In 1947 schreef een van de oprichters van de PZV een prijsvraag uit om een symbool ontwerpen. Het winnende ontwerp is een wit-blauw kruis. Een kruis als symbool voor het christendom. Het witte Maltezer kruis is het teken van de Maltezer orde. Een middeleeuwse geestelijke ridderorde met een medische missie. Het Maltezer kruis verwijst naar de zaligsprekingen uit de Bergrede van Jezus Christus en daarmee onder andere naar de nederigheid en de zorg voor zieken. Het blauwe kruis staat voor trouw. Op veel reclamemateriaal werd ook de ridderfiguur ontleend aan de Maltezer orde, afgebeeld. Sindsdien werd aan de naam PZV ‘het Wit-Blauwe Kruis’ toegevoegd. Al snel werd alleen de naam ‘Wit-Blauwe Kruis’ nog gebruikt.
Pas aan het einde van de jaren 40 van de vorige eeuw komt de ontwikkeling van de stichting op gang en wordt het ideële karakter langzaam losgelaten. Ging het eerst alleen om ziektekostenverzekeringen, later komen daar ook brand-, aansprakelijkheids- en autoverzekeringen bij. De periode 1963-1969 vormde in veel opzichten een nieuw begin voor het Wit-Blauwe Kruis. De stichtingsvorm werd verlaten, de ideologische veren werden afgeschud en het werd definitief een commerciële onderneming. Reden voor het verlaten van de stichtingsvorm, is de invoering van de Wet Aansprakelijkheid Motorrijtuigen, die stelt namelijk nieuwe eisen aan verzekeraars. Zo ontstaat op 25 september 1964 de N.V. Amersfoortse Algemene Verzekeringsmaatschappij “WBK van 1938“. Vanaf de jaren 70 kortweg ‘De Amersfoortse’.
